ગુજરાત, અમદાવાદ 24 ઓક્ટોબર 2024: સમગ્ર વિશ્વમાં AIએ દ્યોગોમા પરિવર્તન લાવવાનું સતત રાખ્યુ છે, ત્યારે ઓપન-સોર્સ ટેકનોલોજી નવીનતા (ઇનોવેશન)નું ઉત્પ્રેરક છે. આ મિશન ખાસ કરીને ભારત માટે અગત્યનુ છે, જ્યાં વિકસતી ડેવલપર ઇકોસિસ્ટમ, ઝડપથી વિકસતા પ્રતિભા પૂલ સાથે AIથી સજ્જ ડિજીટલ ટ્રાન્સફોર્મેશનમાં ક્રાંતિ માટે એક મંચ તૈયાર કરે છે. આજે આપણે જ્યારે બેંગાલુરુમાં બિલ્ડ વિથ AI સંમીટનું ઓયોજન કરી રહ્યા છીએ ત્યારે દેશની ડિજીટલ ઇકોસિસ્ટમની પુષ્કળ સંભાવનાઓને ઓળખીએ છીએ, જે AI સ્વીકરણ અને દરેક ક્ષેત્રોમાં સંકલનમાં નેતૃત્ત્વ કરવા માટે સજ્જ છે. ઓપન-સોર્સ મોડેલ્સ કે જે આ ક્રાંતિને વેગ આપશે તે ડેવલપર્સ, શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ, સરકારી એજન્સીઓ અને સાહસોને સહાય કરવાની સાથે ભારતના વિશિષ્ટ પડકારો અનુસાર તૈયાર કરેલ ખર્ચ અસરકારક, સ્કેલેબલ સોલ્યુશન્સ ઊભા કરવા માટે સાહસોને સહાય કરશે.
બિલ્ડ વિથ AI સંમીટમાં એક અગ્રણી પગલાં તરીકે, અમે AI હેકાથોનનું પણ આયોજન કર્યુ છે જેથી ડેવલપર્સને સંશક્ત કરી શકાય અને Meta Llamaના ઓપન પ્લેટફોર્મનો ઉપયોગ કરતા નવીનતાના ભવિષ્યને આગળ ધપાવી શકાય. 1,500+ રજિસ્ટ્રેશન્સ અને 90+ ભાગ લેતી ટીમ્સ સાથે, CurePharmaAI, CivicFix, અને evAIssment ઓલ વુમેન ટીમ SheBuildsમાં ખાસ ઉલ્લેખ સાથે વિજેતા કરીકે ઉભરી આવ્યા છે. ભાગ લેનારાઓને Llama Impact Grants માટે પોતાના દરખાસ્તો સુપરત કરવાની પણ તક મળી હતી, જેમાં 100K ડોલર અને 500K ડોલર સુધીનું સંભવિત ભંડોળ અનુક્રમે રિજીયોનલ ટ્રેક અને ગ્લોબલ ટ્રેક હેઠળ હતું.
મેટા ખાતેના વીપી અને ચિફ AI વૈજ્ઞાનિક યાન લેકૂનએ જણાવ્યું હતુ કે “AI માટે મેટાનું વિઝન ઓપન-સોર્સના સિદ્ધાંતો સાથે ઊંડે સુધી ગૂંથાયેલું છે, જે અમને સર્જનાત્મકતા અને નવીનતાના વૈશ્વિક પૂલને સર કરવાની મંજૂરી આપે છે. અનુમાન ઓપ્ટિમાઇઝેશનથી લઈને કુદરતી ભાષાની પ્રક્રિયામાં પ્રગતિ સુધી, ઓપન-સોર્સ સમુદાય સતત સફળતાઓ સાથે અમને આશ્ચર્યચકિત કરે છે. અમારી આશા જે માત્ર વ્યક્તિઓને સશક્તિકરણ જ નહીં પરંતુ સામાજિક રૂપાંતરણને પણ ચલાવે તેવી AI પ્રણાલીઓ બનાવવાની છે. જેથી એવા શેર્ડ AI ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનું સર્જન કરી શકાય જે ભાષાઓ, સંસ્કૃતિઓ અને મૂલ્યોમાં વિશ્વની વિવિધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. ભારત માત્ર ઉત્પાદન વિકાસમાં જ નહીં પણ અત્યાધુનિક સંશોધનમાં પણ AIના ભાવિને આકાર આપવાની અપાર ક્ષમતા ધરાવે છે. તેના સમૃદ્ધ પ્રતિભા પૂલ અને વાઇબ્રન્ટ ટેક ઇકોસિસ્ટમ સાથે, ભારત પહેલેથી જ નોંધપાત્ર પ્રગતિ કરી રહ્યું છે. AIમાં દેશનું યોગદાન, ખાસ કરીને પ્રાકૃતિક ભાષાની સમજ જેવા ક્ષેત્રોમાં, વિવિધ વસ્તીને સેવા આપી શકે તેવી ટેકનોલોજીને આગળ વધારવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે. જેમ જેમ AI સતત વિકસિત થઈ રહ્યું છે તેમ, ભારત વૈશ્વિક સ્તરે નવીનતાને આગળ ધકેલવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવવા માટે સજ્જ છે.”
મેટા ઇન્ડિયના વાઇસ પ્રેસિડન્ટ અને વડા સંધ્યા દેવનાથનએ જણાવ્યુ હતુ કે, “મેટા ખાતે અમે AIમાં ભારતની આગેવાની કરવાની ક્ષમતામાં વિશ્વાસ કરીએ છીએ, જેમ કે તેણે મોબાઈલ ઈન્ટરનેટમાં કામ કર્યુ હતું. અમે સરકારી એજન્સીઓ સાથે ભાગીદારીથી માંડીને લાખો નાના ઉદ્યોગોને વૃદ્ધિ કરવા સક્ષમ બનાવવા સુધીની ભારતની વૃદ્ધિની વાર્તા સાથે ઊંડાણપૂર્વક જોડાયેલા છીએ. AIની સફળતાઓ અમને એકવાર અશક્ય લાગતી સમસ્યાઓનું નિરાકરણ લાવવા માટેના સાધનો આપી રહી છે અને ઓપન-સોર્સ AIને સ્વીકારવાની ભારતની તૈયારી આ પરિવર્તનને વેગ આપી રહી છે. અમારા Llama મોડલ અને મેટા AI જેવા AI સહાયકો સાથે, અમને વિશ્વાસ છે કે ભારત આ AI ક્રાંતિમાં મોખરે રહેશે, સમગ્ર ઉદ્યોગોમાં વૃદ્ધિ, નવીનતા અને ડિજિટલ પરિવર્તનને આગળ વધારશે.”
AI મોડલ્સની ઍક્સેસને ડેમોક્રેટીસાઇઝ કરતા
મેટાના ઓપન-સોર્સ AI મોડલ્સ, જેમ કે Llama 3.1, ભારતીય ડેવલપર્સને AI સોલ્યુશન્સ બનાવવા માટે સાધનો પૂરા પાડે છે જે આરોગ્યસંભાળ, કૃષિ અને શાસન જેવા ક્ષેત્રોમાં સ્થાનિક પડકારોને સંબોધિત કરે છે. AI મૉડલ્સની ઍક્સેસને ડેમોક્રેટીસાઇઝ કરીને, અમે ડેવલપર્સનેને કસ્ટમાઇઝ્ડ સોલ્યુશન્સ તૈયાર કરવા માટે સશક્ત કરી રહ્યા છીએ, જે ટેક્નોલોજીને વધુ સુલભ અને ભારતની વિવિધ જરૂરિયાતોને અનુરૂપ બનાવે છે.
ઉદાહરણ તરીકે, KissanAI કે જેણે Dhenu Llama 3 લોન્ચ કર્યું છે, જે ભારતીય ખેડૂતો માટે તૈયાર કરવામાં આવેલ AI મોડલ છે. Llama 3 8B આર્કિટેક્ચર પર બનેલ છે, તેને કૃષિ કાર્યો માટે ઇષ્ટતમ કરવામાં આવ્યું છે અને વૉઇસ અને ટેક્સ્ટ ઇનપુટ્સને સપોર્ટ કરે છે. તે WhatsApp સાથે સંકલિત છે, સમગ્ર ભારતમાં સુલભ છે અને 9 ભારતીય ભાષાઓ સહિત 22 ભાષાઓમાં ઉપલબ્ધ છે.
સરકારની સેવાઓને વધુ મજબૂત બનાવતા
સરકારી એજન્સીઓ સાથે અમારું ચાલુ કાર્ય કેવી રીતે ઓપન-સોર્સ AI ને ગવર્નન્સ વધારવા, જાહેર સેવાઓની કાર્યક્ષમતા અને નાગરિકોની જરૂરિયાતોને સુનિશ્ચિત કરવા માટે અનુરૂપ બનાવી શકાય તેને વિસ્તૃત કરે છે.
અમે તાજેતરમાં આંધ્રપ્રદેશ રાજ્ય સરકાર સાથે ભાગીદારી કરી છે જેથી મેટાના WhatsApp બિઝનેસ સોલ્યુશન અને ઓપન-સોર્સ જનરલ AIનો ઉપયોગ કરીને WhatsApp દ્વારા નાગરિક-કેન્દ્રિત સેવાઓ પ્રદાન કરી શકાય, જેથી સરકાર-નાગરિક સંચાર સીમલેસ થઈ શકે. વધુમાં, તેલંગાણા રાજ્ય સરકાર સાથે ભાગીદારીમાં, Llama મોડલનો ઉપયોગ જાહેર સેવા વિતરણને વધારવા, સરકારી વિભાગો અને એજન્સીઓ માટેની પ્રક્રિયાઓને શ્રેષ્ઠ બનાવવા માટે કરવામાં આવે છે.અમે AI સંશોધન અને વિકાસને આગળ વધારવા માટે ગયા વર્ષે IndiaAI અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઇન્ફર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રાલય (MeitY) સાથે અને NLSIU અને IIT Bombay સાથે ડિપાર્ટમેન્ટ ઑફ કન્ઝ્યુમર અફેર્સ (DoCA) સાથે LLMનો લાભ ઉઠાવવા માટે કાનૂની સુધારા માટે, ગ્રાહક કાયદા માટે નાગરિક-કેન્દ્રિત ચેટબોટ અને નિર્ણય-સહાયક સાધનોનું નિર્માણ કરવા પણ સહયોગ કર્યો હતો.
શિક્ષણ અને કૌશલ્યમાં પરિવર્તન લાવતા
ઝડપથી વધી રહેલી યુવા વસ્તી ધરાવતા દેશમાં, શિક્ષણ અને કૌશલ્ય એ વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થામાં ભારતની સંભવિતતાને ખોલવા માટે ચાવીરૂપ છે. કૌશલ્ય વિકાસ અને સાહસિકતા મંત્રાલય (MSDE) સાથે ભાગીદારીમાં શરૂ કરાયેલ સ્કિલ AI ચેટબોટ જેવી પહેલો AI-સંચાલિત શિક્ષણ લોકો સુધી પહોંચે એ સુનિશ્ચિત કરી રહી છે. ચેટબોટ, બહુવિધ ભારતીય ભાષાઓમાં ઉપલબ્ધ છે, નાગરિકોને નોકરીની સૂચિ, કૌશલ્ય કેન્દ્રો અને શિક્ષણ સંસાધનોને ઍક્સેસ કરવામાં મદદ કરે છે.
અમારા ઓપન-સોર્સ મોડલ્સનો ઉપયોગ શિક્ષણ-કેન્દ્રિત પહેલોમાં પણ થઈ રહ્યો છે જેમ કે અરિવિહન, ભારતનું પ્રથમ સંપૂર્ણ સ્વચાલિત ઓનલાઈન લર્નિંગ પ્લેટફોર્મ છે. Llama મૉડલ્સ દ્વારા સંચાલિત, અરિવિહન વ્યક્તિગત લેક્ચર સ્ક્રિપ્ટો અને 100,000થી વધુ વિદ્યાર્થીઓના પ્રશ્નોના જવાબો બનાવે છે, ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા શિક્ષણને ઊંચા પાયે ડેમોક્રેટીસાઇઝ બનાવે છે. વધુમાં, AI4Bharat અને સ્ટાર્ટઅપ્સ જેમ કે સર્વમ AI ભારતીય ભાષાઓ માટે AIને આગળ વધારી રહ્યા છે, મર્યાદિત સંસાધનો હેઠળ કામ કરતી વખતે હિન્દી LLM બનાવે છે. ભારતીય ભાષાઓમાં શૈક્ષણિક સંસાધનોને સુલભ બનાવીને, વિદ્યાર્થીઓ, ખાસ કરીને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં, ભાષા અવરોધો દ્વારા મર્યાદિત નથી, જ્યારે લાખો લોકોને તેમની મૂળ ભાષાઓમાં AI સાધનો સાથે જોડાવા માટે સશક્તિકરણ કરે છે.
Llama 3.1 ઇમ્પેક્ટ ગ્રાન્ટ્સ, આર્થિક અને સામાજિક રીતે પ્રભાવશાળી AI સોલ્યુશન્સ બનાવવા માટે સ્ટાર્ટઅપ્સને વધુ સમર્થન આપે છે. 2023માં, એક ભારતીય બિન-નફાકારક સંસ્થા વાધવાની AIએ, વિદ્યાર્થીઓ માટે વ્યક્તિગત પ્રેક્ટિસ મોડ્યુલ બનાવવા માટે તેના AI-સક્ષમ મૌખિક વાંચન પ્રવાહ મૂલ્યાંકન સોલ્યુશનને વધારવા માટે Llama 3 નો ઉપયોગ કરવાના તેના કાર્ય માટે વૈશ્વિક વિજેતાઓમાંના એક તરીકે ઓળખવામાં આવી હતી.
ભારતીય સાહસોને સક્ષમ બનાવતા
ભારતમાં સ્ટાર્ટઅપ્સથી લઈને મોટા કોર્પોરેશનો સુધીના સાહસો તેમની કામગીરીને ઇષ્ટતમ કરવા, ગ્રાહકની સંલગ્નતામાં સુધારો કરવા અને બિઝનેસ વૃદ્ધિને આગળ વધારવા માટે AI તરફ વધુને વધુ વળે છે. AI મૉડલ્સ વ્યવસાયોને વૈવિધ્યપૂર્ણ સાધનો પ્રદાન કરીને આ પરિવર્તનમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવી રહ્યા છે જે તેમની વિશિષ્ટ જરૂરિયાતોને અનુરૂપ થઈ શકે છે, તેમને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધા કરવા સક્ષમ બનાવે છે.
ઈન્ફોસીસ અને PWC ઈન્ડિયા જેવી અગ્રણી ભારતીય કંપનીઓ સાથેનો અમારો સહયોગ દર્શાવે છે કે એન્ટરપ્રાઈઝ સોલ્યુશન્સ માટે ઓપન-સોર્સ AI કેવી રીતે માપવામાં આવે છે. મેટાના Llama સ્ટેકનો ઉપયોગ કરીને, ઇન્ફોસીસ સમગ્ર ઉદ્યોગોમાં AI અપનાવવા આગળ વધી રહી છે અને સાહસ AI એકીકરણને વેગ આપવા અને ઉદ્યોગ-વિશિષ્ટ ઉપયોગના કેસ બનાવવા અને ઓપન-સોર્સ યોગદાનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે મેટા સેન્ટર ઑફ એક્સેલન્સ (COE) શરૂ કરી રહી છે. Llama 3.1 અને 3.2 મોડલના પ્રારંભિક અપનાવનાર તરીકે, ઇન્ફોસિસ તેમને AI-સંચાલિત સોલ્યુશન્સ ઓફર કરવા માટે તેના ટોપાઝ પ્લેટફોર્મ સાથે એકીકૃત કરી રહી છે, જેમ કે Llama સંચાલિત દસ્તાવેજ સહાયક.
આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ વિશ્વભરમાં ઉદ્યોગો અને અર્થવ્યવસ્થાને ફરીથી આકાર આપવાનું ચાલુ રાખતું હોવાથી, ભારત આ પરિવર્તનનું નેતૃત્વ કરવા માટે અનન્ય સ્થાન ધરાવે છે. નવીનતાના સહયોગી ઇકોસિસ્ટમને પ્રોત્સાહન આપીને, અમારા AI-સંચાલિત ઉકેલો સુલભ, સમાવિષ્ટ અને દેશની વિવિધ જરૂરિયાતોને અનુરૂપ છે. મેટા વૈશ્વિક AI પાવરહાઉસ તરીકે ભારતની યાત્રાને સમર્થન આપવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે, જ્યારે તમામ માટે પ્રગતિ, સમૃદ્ધિ અને સર્વસમાવેશકતા લાવે તેવા ઉકેલો તરફ સમાન ઇકોસિસ્ટમ બનાવવા માટે સરકારો અને હિતધારકો સાથે ભાગીદારી કરવાનું ચાલુ રાખે છે.